Küresel iklim değişikliği ve ekolojik dengenin bozulması, şirketlerin sürdürülebilirlik çabalarını artırmalarına neden oluyor. Üretim süreçlerini çevreye daha az zarar verici hale getirmeye çalışırken, aynı zamanda çeşitli projelerle dünya kaynaklarını koruma ve farkındalık yaratma konusunda katkı sağlıyorlar. Bu konuda başarılı olmuş çevresel etki projeleri ise, tüm Dünya’nın merceği altında.
Bu yazımızda çevresel etkinin ne olduğunu ve neden bu kadar önemli olduğunu açıklarken, Türkiye’den öne çıkan çevresel etki projelerini inceliyoruz.
İçindekiler
- Çevresel Etki Nedir?
- Neden İnsan Faaliyetlerinin Çevresel Etkisini Ölçmek Gereklidir?
- En İyi Çevresel Etkiye Sahip 6 Marka Projesi
Çevresel Etki Nedir?
Çevresel etki, insan faaliyetlerinin çevresel dengesizlik yaratma şeklindeki etkisidir.
En yaygın çevresel etkilerden bazıları şunlardır:
- Hava kirliliği
- Su kirliliği (denizler, nehirler, yeraltı suları)
- Toprak kirliliği
- Atık üretimi
- Gürültü kirliliği
- Ekosistemlere zarar verme ve biyoçeşitliliğin kaybı
Neden İnsan Faaliyetlerinin Çevresel Etkisini Ölçmek Gereklidir?
İnsan refahı doğrudan biyoçeşitliliğe ve ekosistemlere bağlıdır. Bu nedenle ekolojik dengeyi değiştirebilecek herhangi bir faaliyeti ölçmeye, planlamaya ve olumsuz etkilerini en aza indirgemeye çalışmak son derece önemli.
İnsanlar tarafından gerçekleştirilen tüm faaliyetler ekosistemlere etki eder. Bazıları ise çevreye geri dönüşü olmayan zararlar verir: çevresel kirlilik, türlerin yok olması, kaynakların tükenmesi, habitat tahribatı vb.
Ayrıca insan nüfusu arttıkça, insanlığın kaynak olarak adlandırdığı doğal varlıklar tükenmektedir. İnsan gelişiminin sürdürülebilirliğini artırmak giderek daha acil hale gelmektedir ve bu etkileri ölçmek, en aza indirmek ve telafi etmek önemlidir.
En İyi Çevresel Etkiye Sahip 6 Marka Projesi
- Vestel: Mikrofiber Filtreli Çamaşır Makinesi
Vestel, doğanın ve su kaynaklarının korunmasına yönelik bir adım olarak mikrofiberlerin denizlere karışma sorununu ele alarak mikrofiber filtreli çamaşır makinesi üretti.
Okyanuslarda kişi başına tahmini 200 milyon mikrofiber parçacık bulunuyor ve bu parçacıkların yüzde 35’i çamaşır makinelerinden kaynaklanıyor. Bir 5 kilogramlık çamaşırdan yaklaşık 700 bin mikrofiber parçacık çıkabiliyor ve her yıl yaklaşık yarım milyon ton mikrofiber su kaynaklarına karışıyor, bu parçacıklar atık su arıtma tesislerinde ayrıştırılamıyor.
Avrupa’da mikrofiber filtre kullanımıyla ilgili düzenlemeler yapılırken, Vestel bu soruna kalıcı bir çözüm sunmak amacıyla mikrofiber filtreli çamaşır makinesini geliştirdi.
Vestel Üst Yöneticisi (CEO) Turan Erdoğan, sürdürülebilirlik ilkesiyle hareket ettiklerini ve çevre dostu ürünlerinin dünya çapında takdir gördüğünü belirtiyor. (1)
- TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii): Termoplastik Malzeme İle Proses Ve Ürün Geliştirme
TUSAŞ, Boeing ile imzaladığı anlaşma sayesinde yeni bir tesis açarak, hava araçlarının daha hafif ve verimli olmasını sağlayan termoplastik malzemelerle tam otomasyonlu yüksek kaliteli parçalar üretecek.
Bu anlaşma, Boeing ve TUSAŞ’ın uzun süreli başarılı işbirliğine yeni bir boyut eklerken, Türkiye’nin Milli Havacılık Planı’ndaki teknoloji işbirliklerini güçlendirmeye yardımcı olacak. Ayrıca bu proje sayesinde, termoplastik kompozit parçaların ürün döngüsü ve proses maliyetlerinin %30 daha düşük olması hedefleniyor.(2)
- Vodafone Türkiye: Yeşil Gezegen
Sürdürülebilirlik odaklı bir şirket olarak bilinen Vodafone, “Yeşil Gezegen” sürdürülebilirlik projesiyle, Türkiye’nin farklı illerinde, 7-14 yaş arası öğrencilere çeşitli konularda farkındalık kazandırmayı amaçlıyor.
Türkiye Vodafone Vakfı ve Habitat Derneği işbirliğiyle başlatılan projede, öğrencilere iklim değişikliği, elektronik atık dönüşümü, geri dönüşüm, sürdürülebilirlik ve afet konularında online eğitimler veriliyor. Eğitimlerin sonunda katılımcılar arasında bir fikir maratonu düzenlenecek ve proje, 50 gönüllü eğitmenle ilk aşamada 1.000 öğrenciye ulaşmış olacak. (3)
- Arçelik: İYİ-GE – İklim Dostu Hareket
Arçelik, sürdürülebilirlik konusunda önemli adımlar atıyor. İYİ-GE platformu, bilim insanları, gençler, sanatçılar ve sivil toplum kuruluşlarını işlerine dahil ediyor. İlk projelerinden biri “İklim Dostu Hareket” ile herkesi su ve enerji tasarrufu yapmanın yanı sıra çevreye daha az atık bırakmaya davet ediyorlar.
Arçelik son yıllarda çevresel katkısı büyük olan ürünler üretmeye de devam ediyor. Plastik atık sorununa çözüm olmak için 2021’de 4,8 milyon pet şişeyi geri dönüştürerek ürünlerinde kullandıklarını son sürdürülebilirlik raporlarında açıkladılar.
Enerji tasarrufunu artırmak için organik atıkları kullanarak buzdolapları üretiyorlar ve bu sayede karbon ayak izini %80 oranında azaltıyorlar.
Ürün ambalajlarını daha çevre dostu hale getirmek için kutuları %100 geri dönüştürülmüş ve dönüştürülebilir kartondan yapıyorlar.
Ayrıca İklim Dostu Hareket ile Geleceği Birlikte İyileştirelim mottosuyla, Türkiye’de büyük beyaz eşyaları ve küçük ev aletlerini geri dönüştürerek enerji ve su tasarrufu sağlayan ilk sanayi şirketi olarak önemli bir rol oynuyorlar. (4)
- Garanti BBVA: Türkiye’nin Canı Yanmasın Destek Programı
WWF-Türkiye, Türkiye’nin biyoçeşitliliğini korumak için yerel sivil toplum kuruluşlarını desteklemeyi amaçlayan “Türkiye’nin Canı Küçük Destek Programı”nı 2012, 2014, 2017 ve 2019 yıllarındaki dört dönemde başarıyla tamamladı.
Şimdi, Garanti BBVA‘nın desteğiyle başlatılan beşinci dönem, orman yangınlarına odaklanmayı hedefliyor. Bu program, doğal yaşamı ve insanları olumsuz etkileyen orman yangını riskini azaltmayı ve olası yangınlara karşı daha hazırlıklı olmayı amaçlıyor. “Türkiye’nin Canı Yanmasın Destek Programı” ile yerel kuruluşlar, orman yangınlarını önlemeye yönelik çalışmalara destek sağlayacak. Aynı zamanda yangınlar sırasında müdahale edilmesi ve afet yönetimine katılım sağlanması, yangın sonrası doğal ve ekolojik kayıpların onarılması ve sosyoekonomik kayıpların giderilmesi gibi faaliyetleri içerebilecek projeler için başvurabilecekler.
- OPET: Temiz Tuvalet Kampanyası
OPET istasyonları, 22 yıldır kesintisiz olarak devam eden “Temiz Tuvalet Kampanyası” ile Türkiye genelinde tuvalet temizliği ve hijyenine katkı sağlıyor. Bu proje, OPET’in temizlik ve sağlık odaklı toplum oluşturma çabasının bir parçası.
2000 yılından bu yana devam eden Temiz Tuvalet Kampanyası, Türkiye’nin önemli bir sorununa dikkat çekiyor: tuvalet temizliği ve hijyen. OPET, bu kampanyayı kendi istasyonlarından başlatmış ve zamanla tüm ülkeye yaymıştır. (6)
