Okuma süresi: 4 dakika
İş dünyası hızla dönüşüyor. Artık şirketlerden yalnızca kâr elde etmeleri değil; aynı zamanda topluma, çevreye ve çalışanlarına da değer katmaları bekleniyor. Bu dönüşümün önemli bir göstergesi olan B Corporation (B Corp) hareketi, sürdürülebilirlik odaklı iş modellerinin küresel öncülerinden biri haline geldi.
B Corp, yalnızca hissedar odaklı değil, paydaş odaklı yönetim anlayışını benimseyen şirketlerin elde edebileceği bir sertifikadır. Şirketlerin sadece finansal başarıları değil, sosyal ve çevresel etkileri de bağımsız bir şekilde ölçülür ve değerlendirilir.
Eğer siz de iş modelinizi sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda dönüştürmek istiyorsanız, bu rehberde aradığınız her şeyi bulacaksınız.
- B Corp nedir, nasıl olunur?
- Sertifikasyon süreci nasıl işler?
- B Corp şirket örnekleri
- Avantajları nelerdir?
Daha önce “Kurumsal Sürdürülebilirlik Nedir?” başlıklı yazımızda sürdürülebilirlik yaklaşımının temellerine değinmiştik. Bu yazıda ise, bu yaklaşımın şirket düzeyindeki en güçlü uygulamalarından biri olan B Corp hareketini detaylıca ele alıyoruz.
B Corporation (B Corp) Kavramı ve Önemi
B Corporation, ya da bilinen adıyla B Corp, yalnızca finansal başarıya odaklanmayan; toplumsal fayda ve çevresel sorumluluğu da iş modelinin merkezine alan şirketlere verilen uluslararası bir sertifikadır. Bu yaklaşım, geleneksel şirket modellerinin ötesine geçerek iş dünyasını daha adil, kapsayıcı ve sürdürülebilir kılmayı hedefler.
2006 yılında ABD merkezli kar amacı gütmeyen kuruluş B Lab tarafından başlatılan bu hareket, şirketlerin başarı ölçütlerini yeniden tanımlamıştır:
- Finansal kârlılık
- Toplumsal etki
- Çevresel sürdürülebilirlik
- Şeffaflık ve hesap verebilirlik
B Corp sertifikalı işletmeler; hissedarlar yerine paydaşlar odağında çalışır. Bu şirketler çalışanlarına adil ücret sağlar, toplumun refahına katkıda bulunur, çevre üzerindeki etkilerini minimize eder ve tüm bu süreçleri şeffaf bir şekilde raporlar.
Bu çok paydaşlı yönetim modeli, yalnızca büyük şirketlere değil, her ölçekteki işletmeye uygulanabilir.
B Corp Sertifikasyon Süreci Nasıl İşler?
B Corp sertifikası, şirketlerin yalnızca kâr amacı gütmediğini; aynı zamanda çevresel, sosyal ve yönetişim alanlarında da sorumluluk taşıdığını kanıtlayan güçlü bir araçtır. Bu sertifikayı almak için işletmelerin bağımsız bir değerlendirme sürecinden geçmesi gerekir.
Sertifikasyonun Temel Aşamaları
1. B Impact Assessment Formunu Doldurmak
Şirketler sürece, B Lab tarafından geliştirilen ve ücretsiz olarak sunulan B Impact Assessment formunu doldurarak başlar. Bu form, çevre, toplum, çalışanlar, müşteriler ve yönetişim başlıklarında sorular içerir.
2. Minimum 80 Puan Almak
Değerlendirme, toplam 200 puan üzerinden yapılır. Sertifikasyon için minimum 80 puan alma şartı vardır. Bu puan, sürdürülebilir uygulamaların derinliğine göre belirlenir.
3. Belgelerin Hazırlanması ve İnceleme
Şirketin verdiği bilgiler, belgelerle desteklenir ve B Lab uzmanları tarafından denetlenir. Bu aşama, şirketin şeffaflığı ve hesap verebilirliği açısından kritik önemdedir.
4. Onay ve Topluluğa Katılım
Tüm süreci başarıyla tamamlayan şirketler, B Corp topluluğunun bir parçası olur. Sertifika her 3 yılda bir yenilenir ve şirketlerin sürekli gelişimini teşvik eder.
Dünyadan ve Türkiye’den B Corp Örnekleri
B Corp hareketi, iş dünyasında sosyal ve çevresel etkiyi önceliklendiren şirketlerin sayısını hızla artırıyor. Bugün dünya genelinde 7000’den fazla şirket, bu sertifikayı alarak topluma ve gezegene karşı sorumluluklarını somut biçimde belgeliyor.
Dünya Genelinden İlham Veren B Corp Şirketleri
1. Patagonia
Üretim süreçlerinde çevresel etkiyi en aza indiren, ikinci el ürün döngüsünü destekleyen outdoor giyim markası.
2. Ben & Jerry’s
Sosyal adalet, iklim hareketi ve insan hakları alanlarında aktif kampanyalarıyla dikkat çeken dondurma markası.
3. The Body Shop
Hayvan deneylerine karşıtlığı ve etik tedarik zinciriyle B Corp değerlerini uzun süredir benimseyen bir kozmetik markası.
Bu markalar, B Corp sertifikasını yalnızca bir unvan olarak değil, kurum kültürlerinin merkezine yerleştiriyor.
Türkiye’den B Corp Sertifikalı Şirketler
Türkiye’de B Corp hareketi henüz gelişmekte olsa da, bazı öncü şirketler bu dönüşümün taşıyıcıları konumunda. İşte Türkiye’den üç örnek:
1. ecording
ecording, iklim krizine karşı yenilikçi teknolojiler geliştiren bir girişimdir. Geliştirdiğimiz ecoDrone teknolojisi ile bozulmuş ekosistemleri onarıyor, ulaşılması güç alanlarda ekosistem restorasyonu ve yeniden ormanlaştırma çalışmalarına öncülük ediyoruz.
Detaylı bilgi için: ecoDrone
2. Fazla (eski adıyla Fazla Gıda)
Gıda atığını azaltmayı ve döngüsel ekonomiyi teşvik etmeyi amaçlayan Fazla, restoran, otel ve süpermarketlerde oluşan fazla gıdayı sistematik olarak yönlendiriyor.
Gıda israfını önlemekle kalmayıp; lojistik, sosyal sorumluluk ve teknolojiyi birleştiren modelleriyle B Corp’un çevresel ve toplumsal ayaklarını güçlendiriyor.
3. SuCo
SuCo, tek kullanımlık şişelere alternatif olarak yeniden kullanılabilir, katlanabilir su şişeleri üreten bir sürdürülebilir tasarım markasıdır.
Üretiminde geri dönüştürülmüş materyaller kullanan SuCo, kullanıcıları hem bireysel hem kolektif etki yaratmaya teşvik ediyor. B Corp sertifikasıyla, tasarım odaklı bir değişim hareketini destekliyor.
4. Reflect Studio
Reflect Studio, etik üretim ilkeleriyle yola çıkan ve sürdürülebilir modayı benimseyen bir giyim markasıdır.
Zamana dayanıklı tasarımları, karbon ayak izi azaltımı odaklı üretim süreçleri ve transparan değer zinciri sayesinde sosyal ve çevresel sorumluluğu odağına alır.
5. Wastespresso
Wastespresso, kahve atıklarını döngüsel ekonomi prensipleriyle yeniden işleyerek yeni ürünlere dönüştüren bir girişimdir.
Organik atıklardan değer yaratan bu model, atık azaltımı ve karbon emisyonunun düşürülmesine katkı sunar. B Corp kimliğiyle atık yönetiminde inovatif çözümler geliştirir.
Bunlara ek olarak, Türkiye’den Blurple Studio, DCEY, TEKSTAR, Ertunç Özcan, Akçakaya, beije, MAP360, Forvis Mazars, Orimpex Textiles, Semtrio, ATÖLYE ve S360 gibi şirketler de B Corp topluluğunun bir parçası olarak iş dünyasında dönüşümün öncüleri arasında yer alıyor.
Sonuç: B Corp ile Geleceği Şekillendirmek
Geleneksel iş modelleri değişiyor. Şirketlerden artık yalnızca kâr etmeleri değil; daha adil, daha yeşil ve daha kapsayıcı bir dünya için sorumluluk almaları bekleniyor.
B Corp sertifikası, bu dönüşümde şirketlere yön gösteren güçlü bir araç. Hem çevreye duyarlı, hem toplumsal fayda odaklı, hem de finansal olarak sürdürülebilir bir yapı kurmak isteyen işletmeler için ideal bir yol haritası sunuyor.
👉 İlk adımı atmak için:
Ağaç Dikmeyi İş Modeline Entegre Eden Dünyaca Ünlü İş Birlikleri
